Mükelleflerin Mücbir Sebep Kapsamında Olup Olmadığının Tespit Edilmesi

518 sıra no.lu vergi usul kanunu tebliğin 3’üncü maddesiyle belirlenen mükelleflerin 1/4/2020 ila 30/6/2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğu kabul edilmiştir.

Kapsama giren mükellefler

1. Ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan mükelleflerin (İhtiyari olarak katma değer vergisi (KDV) beyannamesi veren ticari kazançları basit usulde tespit edilen mükellefler, bilanço veya işletme hesabı esasına göre defter tutan ticaret erbabı ve kazançları gerçek usulde vergilendirilen zirai kazanç sahipleri ile serbest meslek erbabı)

• Koronavirüs salgınından doğrudan etkilenen ve ana faaliyet alanı itibarıyla; alışveriş merkezleri dâhil perakende, sağlık hizmetleri, mobilya imalatı, demir çelik ve metal sanayii, madencilik ve taş ocakçılığı, bina inşaat hizmetleri, endüstriyel mutfak imalatı, otomotiv imalatı ve ticareti ile otomotiv sanayii için parça ve aksesuar imalatı, araç kiralama, depolama faaliyetleri dâhil lojistik ve ulaşım, sinema ve tiyatro gibi sanatsal hizmetler, matbaacılık dahil kitap, gazete, dergi ve benzeri basılı ürünlerin yayımcılık faaliyetleri, tur operatörleri ve seyahat acenteleri dahil konaklama faaliyetleri, lokanta, kıraathane dahil yiyecek ve içecek hizmetleri, tekstil ve konfeksiyon imalatı ve ticareti ile halkla ilişkiler dahil etkinlik ve organizasyon hizmetleri sektörlerinde faaliyette bulunan mükelleflerin,

• Ana faaliyet alanı itibarıyla İçişleri Bakanlığınca alınan tedbirler kapsamında geçici süreliğine faaliyetlerine ara verilmesine karar verilen işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyette bulunan mükelleflerin,

1/4/2020 ila 30/6/2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğu kabul edilmesi uygun bulunmuştur.

Mükellefin ana faaliyet alanlarının tespit edilmesinde Tebliğin yayımı tarihi itibarıyla vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu dikkate alınır. Ana faaliyet kodundan kasıt, mükelleflerin sicil kayıtlarında ilk sırada yer alan altı haneli NACE meslek kodudur.

Mükellefin vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu itibarıyla bu yukarıda sayılan sektörler arasında bulunmamasına rağmen ana faaliyet alanı olarak bu sektörlerden herhangi birisinde fiilen iştigal ettiğini ispat ve tevsik etmesi halinde, mükellefin mücbir sebep kapsamında olup olmadığının tespitinde ana faaliyet kodu yerine fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanı dikkate alınır ve sicil kayıtlarındaki ana faaliyet kodu yeni duruma göre düzeltilir.

Başvuru şekli

Bu kapsamdaki başvurular, fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanını ispat etmeye matuf tüm belgelerin ekinde yer aldığı “Ana Faaliyet Kodu Değişikliği Raporu” (Rapor) eklenmek suretiyle İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden yapılır.

Ana faaliyet kodu değişikliği için; mükellefin esas alınmasını istediği ana faaliyet alanından (ana faaliyet kodu olarak kaydedilmesi gerektiğini iddia ettiği faaliyet kodundan) elde ettiği brüt hasılatın, diğer faaliyet kodlarından elde ettiği brüt hasılattan fazla olması şarttır.

Brüt hasılatın tespitinde 2019 hesap dönemi veya 2019 IV. geçici vergi dönemi, özel hesap dönemine tabi mükelleflerde 2019 yılında sonuçlanan özel hesap dönemi, bir yıldan kısa süredir faaliyette bulunulması durumunda faaliyette bulunulan dönem sonuçları dikkate alınır.

Sunulacak Raporda hasılat tespitine yönelik olarak;

• Mükellefin son dört geçici vergi dönemine ilişkin verdiği beyannameleri ekinde yer alan ve en yüksek hasılatı elde ettiğini bildirdiği meslek kodlarına ilişkin bilgiler,

• Ayrıntılı gelir tablosu bilgileri,

• Form Ba-Bs bildirimlerine ilişkin değerlendirmeler ile benzeri bilgi, belge, veri ve değerlendirmelere yer verilerek mükellefin hakikatte kayıtlı olması gereken ana faaliyet kodu ortaya konulur ve ana faaliyet kodu değişikliği işleminin gerçekleştirilmesi yönünde talepte bulunulur.

Mükellefin ana faaliyet kodunun değiştirilmesi işlemleri, bu bölümde yer alan komisyonun olumlu mütalaası ve vergi dairesi başkanının veya görevlendireceği grup müdürünün onayıyla gerçekleştirilir.

Onay işleminden sonra, alınan karar bir üst yazı ekinde ilgili vergi dairesine gönderilir. Faaliyet kodunun değiştirilmesine karar verilen mükelleflerin sicil kayıtlarındaki ana faaliyet kodu yeni duruma göre düzeltildikten sonra anılan mükelleflerin mücbir sebep kapsamına alınabilmesi için sistemde tanımlanan ekranlara bilgi girişi yapılır.

Örnek: Mükellef (A) A.Ş. öteden beri faaliyetine devam eden bir şirkettir. Mükellef, vergi dairesi kayıtlarına göre 3 ayrı faaliyet kodunda faaliyette bulunmakta olup kodlara ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir.

Ana faaliyet kodu – 812101; Binaların genel temizliği (daire, apartman, büro, fabrika, kurum, mağaza vb. her türlü binanın genel temizliği dâhil; pencere, baca, sanayi makinesi vb. uzmanlaşmış temizlik faaliyetleri hariç)

Faaliyet Kodu – 812903; Park ve caddelerin süpürülerek yıkanması, temizlenmesi faaliyetleri

Faaliyet Kodu – 412002; İkamet amaçlı binaların inşaatı (müstakil konutlar, birden çok ailenin oturduğu binalar, gökdelenler vb.nin inşaatı) (ahşap binaların inşaatı hariç)

Mükellef, ana faaliyet kodu itibarıyla yukarıda yer alan mücbir sebep kapsamında bulunmamaktadır. Bununla birlikte mükellef ana faaliyet alanının ikamet amaçlı binaların inşaatı olduğunu ve ana faaliyet kodunun mücbir sebep kapsamında bulunan “412002” kodu olması gerektiğini iddia etmektedir.

Sunulan Raporun tetkikinden mükellefin 2019 hesap döneminde elde ettiği hasılatın faaliyet kodları itibarıyla aşağıdaki gibi olduğu anlaşılmıştır.

	2019 hesap dönemi hasılatı (TL)	Hasılatın Yüzdesi
“812101” No.lu Kod Hasılatı	1.150.000	%36,60
“812903” No.lu Kod Hasılatı	600.000	%19,00
“412002” No.lu Kod Hasılatı	1.400.000	%44,40
Hasılat Toplamı	3.150.000	%100,00

Mükellefin 2019 hesap döneminde “412002” kodundan elde ettiği hasılatın tüm kodlardan elde ettiği hasılata oranının %44,4 olduğu ve bu oranın oransal olarak en yüksek hasılatın elde edildiği kod olduğu dikkate alındığında, mükellefin ana faaliyet kodunun “412002” olarak değiştirilmesi ve mücbir sebep kapsamına alınması gerekmektedir.

Komisyon

Ana faaliyet kodunun değiştirilmesine yönelik başvuruları ve mükellefin mücbir sebep kapsamında olup olmadığını değerlendirmek amacıyla vergi dairesi başkanlıklarına bağlı olarak görev yapacak “Ana Faaliyet Kodu Değerlendirme Komisyonu” kurulur.

Komisyon; grup müdürü, vergi dairesi müdürü veya müdür başkanlığında, vergi dairesi başkanı tarafından belirlenen toplam üç kişiden oluşur. İş yüküne ve ihtiyaca bağlı olarak vergi dairesi başkanlığına bağlı olarak birden fazla komisyon kurulmasına vergi dairesi başkanı tarafından karar verilir.

Komisyon, üyelerinin tamamının katılımıyla toplanır ve çoğunlukla karar alır. Alınan kararlar tutanağa geçirilerek tüm üyeler tarafından imzalanır. Komisyon başkanı ve üyelerinin herhangi bir nedenle görevlerinin başında bulunamamaları halinde, bunlara vekâlet edenler komisyonda görev yapar.

Komisyon; Kendisine intikal ettirilen Rapor ve ekinde yer alan bilgi, bulgu veya verilerden hareketle mükellefin fiilen iştigal ettiği ana faaliyet alanına ve dolayısıyla olması gereken ana faaliyet koduna ilişkin çalışmalarını başvurudan itibaren 15 gün içerisinde sonuçlandırır.

Mücbir sebep halinde olduğu kabul edilen mükelleflerin aşağıda yer alan vergi ödevleri aşağıda belirtilen tarihlere kadar uzatılmıştır.

2020/Mart (2020/Ocak – Şubat – Mart dâhil) dönemine ait vergi ödevleri

• 27/4/2020 tarihine kadar verilmesi gereken 2020/Mart (2020/Ocak-Şubat-Mart dâhil) dönemine ait Muhtasar Beyannameler (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil) ve KDV Beyannamelerinin verilme süreleri,

• 30/4/2020 tarihine kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve mezkûr tarihe kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Başkanlığımız Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları” nın yüklenme süreleri

27/7/2020 Pazartesi,

* Bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 27/10/2020 Salı günü sonuna kadar uzatılmıştır.

2020/Nisan dönemine ait vergi ödevleri

• 27/5/2020 tarihine kadar verilmesi gereken 2020/Nisan dönemine ait Muhtasar Beyannameler (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil) ve KDV Beyannamelerinin verilme süreleri,

• 1/6/2020 tarihine kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve mezkûr tarihe kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Başkanlığımız Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları” nın yüklenme süreleri

27/7/2020 Pazartesi,

* Bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 27/11/2020 Cuma günü sonuna kadar uzatılmıştır.

2020/Mayıs dönemine ait vergi ödevleri

• 26/6/2020 tarihine kadar verilmesi gereken 2020/Mayıs dönemine ait Muhtasar Beyannameler (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil) ve KDV Beyannamelerinin verilme süreleri,

• 30/6/2020 tarihine kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve mezkur tarihe kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Başkanlığımız Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları” nın yüklenme süreleri

27/7/2020 Pazartesi,

* Bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 28/12/2020 Pazartesi günü sonuna kadar uzatılmıştır.

Sosyal güvenlik mevzuatı gereğince sigortalıların mücbir sebep dönemine ilişkin prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile bildirilmesinin zorunlu olması durumunda mücbir sebep, bu beyannamelerin vergi kesintilerine ilişkin kısmının beyan ve ödeme sürelerinin ertelenmesi için geçerli olacaktır.