Stajyer Çalıştırma Usul ve Esasları

Stajyer

3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanun’ unun 3. Maddesinin 1. Fıkrasının R bendi uyarınca stajyerlik; Yükseköğretim Kurulunca, yükseköğretim kurumlarında verilmekte olan her düzeydeki alana özgü olarak belirlenen teorik ve uygulamalı dersler dışında, öğrencilerin öğretim programlarıyla kazandırılması öngörülen mesleki bilgi, beceri, tutum ve davranışlarını geliştirmeleri, sektörü tanımaları, iş hayatına uyumları, gerçek üretim ve hizmet ortamında yetişmeleri amacıyla işletmede yaptıkları mesleki çalışmayı ifade eder.

Stajyer Çalıştırma Zorunluluğu

3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanun’ unun 18. Maddesinde yer alan hüküm gereği on ve daha fazla personel çalıştıran işletmeler, çalıştırdıkları personel sayısının yüzde beşinden az olmamak üzere mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumu öğrencilerine beceri eğitimi, mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumu öğrencilerine staj ve tamamlayıcı eğitim yaptırmakla yükümlü tutulmuştur. Öğrenci sayısının tespitinde kesirlerin tam sayıya tamamlanması gerekmektedir.

Çalıştırılacak Stajyer Sayısının Tespiti

Stajyer çalıştırma yükümlülüğü her ay çalışan sayısına göre değil, cari yılın Ocak ayında bildirilen personel sayısı üzerinden hesaplanacaktır. İşletme yaz döneminde faaliyet gösteriyorsa, Temmuz ayı dikkate alınacaktır.

Mevsimlik olarak faaliyet gösteren işletmelerde eğitim görecek öğrenci sayısının tespitinde faaliyet gösterdiği mevsimde çalışan personel sayıs

Stajyer Çalıştırma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi

On ve daha fazla personel çalıştıran ve Bakanlıkça işletmelerde mesleki eğitim kapsamına alınan, ancak, beceri eğitimi yaptırmayan işletmeler, beceri eğitimi yaptırması gereken her öğrenci için eğitim süresince her ay 18 yaşını bitirenlere ödenen asgari ücretin net tutarının 1/3’ü nispetinde, yirmi ve daha fazla personel çalıştırılması halinde 2/3’ü nispetinde Saymanlık hesabına para yatırmakla yükümlüdürler.

Mevsimlik olarak faaliyet gösteren işletmelerde eğitim görecek öğrenci sayısının tespitinde faaliyet gösterdiği mevsimde çalışan personel sayısı esas alınır.

Stajyer Ücreti

3308 Sayılı Kanunun 25. Maddesinde; “işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumlarında staj veya tamamlayıcı eğitim gören öğrencilere asgari ücretin net tutarının; yirmi ve üzerinde personel çalıştıran işyerlerinde yüzde otuzundan, yirmiden az personel çalıştıran işyerlerinde yüzde on beşinden, aşağı ücret ödenemez.” Maddesi yer almaktadır.

Aday çırak, çırak ve öğrencilere ödenecek ücretler her türlü vergiden müstesnadır.

Ancak 09 Aralık 2016 tarihinde yayınlanan 6764 Sayılı Kanunla stajyer öğrencilerle ilgili önemli değişiklik yapılmıştır.  Bunlar;

• Bu kapsamda yukarıdaki şekilde personel sayısına göre stajyer ücretleri belirlenirken, 2016-2017 öğretim yılından itibaren stajyer ücretleri personel sayısı ayrımı yapılmaksızın AGİ hariç net asgari ücreti tutarının % 30 oranında ödenmesi kararlaştırılmıştır.
• Aynı zamanda “on ve daha fazla öğrenciye beceri eğitimi, staj ve tamamlayıcı eğitim yaptıracak işletmeler bu amaçla bir eğitim birimi kurar. Bu birimde, yapılan eğitim için alanında ustalık yeterliğine sahip ve iş pedagojisi eğitimi almış usta öğretici veya eğitici personel görevlendirilir.” İfadesi eklenmiştir. İş pedagojisi eğitimleri, Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde veya izin verdiği kurumlardan kurs olarak verilmektedir.
• Daha önce mesleki ve teknik okulu mensubu olan öğrencilere, yani Yükseköğretim Kurulu (YÖK) listesinde yer alan bölümlerde okuyan öğrencilere ücret ödeme zorunluluğu bulunurken, liste ayrımı ortadan kaldırılmıştır. Dolayısıyla sigortalılığı okulu tarafından sağlanan tüm stajyerlere ücret ödenecektir.

2019 YILI STAJYER ÜCRETİ	20 ve üzerinde işçi çalıştıran işyerleri	20′ den az işçi çalıştıran işyerleri
2019 Yılı Ödenmesi Gereken Ücret Stajyer Ücreti	AGİ Hariç Net Asgari Ücretin % 30 oranında: 548,70 TL	AGİ Hariç Net Asgari Ücretin % 30 oranında: 548,70 TL

Stajyer Desteği

13.02.2017 tarihinde MEB tarafından, stajyer çalıştıran firmalara devlet katkısının yapılacağına ilişkin kanun metin yayımlanmıştır. Bu kapsamda yirmiden az çalışanı olan işletmeler için stajyer maaşının 2/3 ü, yirmi ve üzerinde personel işletmeler için 1/3 ü, devlet katkısı olarak İŞKUR tarafından şirketlerin belirtilen banka hesaplarına yatırılmaktadır. Devlet katkısı tutarları takip eden ayın en geç yirmi beşinci gününe kadar işletmelere ödenir.

Devamsızlığı olan, hastalık izninde (raporlu) olan öğrencilerin bu günlere karşılık gelen ücretleri ödenmez. Dolayısı ile işveren bu günlerin ücretlerine tekabül eden ücret desteğinden faydalanamaz. Anılan ücretler her türlü vergiden müstesnadır.

STAJYER DESTEĞİ	20 ve üzerinde işçi çalıştıran işyerleri	20′ den az işçi çalıştıran işyerleri
2019 Yılı İşverenlere Sağlanan Devlet Desteği	Stajyer maaşının 1/3 ü, : 182,90 TL	Stajyer maaşının 2/3 ü, : 365,80 TL

Stajyer İş Kazası Bildirimi

Stajyerlerin iş kazası bildiriminin işverenler tarafından 3 iş günü içinde SGK’ya bildirilmesi ve ayrıca ilgili eğitim kurumuna da yazılı olarak bilgi verilmesi gerekmektedir.

Yarı Yıl ve Yaz Tatilinde Ücret Ödeme Zorunluluğu

Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinin 144/i maddesine göre; stajyer öğrencilere yarıyıl ve yaz tatili süresince toplam bir ay ücretli izin verilir. Buna göre, yarıyıl tatili süresince stajyer öğrencilerin ücretleri kesilmeyecektir.

İsteğe Bağlı Staj Yapan Öğrencilerin Durumu

Okulun staj yapmayı zorunlu tutmadığı ve öğrencinin iş kazası ve meslek hastalığı sigortasının okul tarafından yapılmadığı durumlarda da, öğrenciler bilgi ve becerilerini arttırmak, tecrübe kazanmak için staj yapmak isteyebilirler. Bu durumda bu çalışmanın niteliği staj olarak değerlendirilemeyecektir.

Sigortalılığı okulu tarafından sağlanmayan öğrenciler için diğer işçiler gibi tüm sigorta kollarına tabi olarak 4/a girişi yapılacak ve çalışmalarının karşılığından diğer işçiler gibi ücret ödenecektir. Aksi durumda kaçak işçi statüsünde değerlendirilecektir.

Stajyerliğin Emekliliğe Olan Etkisi

SGK’nın 09.01.2018 Tarihli basın bülteni açıklamasında Mesleki ve teknik ortaöğretim sırasında tamamlayıcı eğitim ya da alan eğitimi gören öğrencilerin “iş kazası ve meslek hastalığı” sigortası kapsamına olduğunu, stajyer veya öğrencilerin sigortalılık başlangıcı ya da emeklilik yaşının hesaplanmasına dikkate alınmayacağı belirtilmiştir.