Kısmi Süreli Çalışanların Eksik Günlerinin 30 Güne Tamamlatılması

Sosyal Sigortalar İşlemleri Yönetmeliğinin 101. Maddesinde; Sigortalının normal haftalık çalışma süresinin, tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre üçte ikisi oranından daha az belirlendiği çalışmalar kısmî süreli çalışmadır.

İş sözleşmesi saat ücreti karşılığı yapılmış ise kısmi süreli çalışan sigortalıların ay içinde çalıştığı toplam sürenin, 4857 sayılı İş Kanunu’na göre günlük olağan çalışma süresi olan 7,5 saate bölünmesiyle, sigortalı için bildirilmesi gereken prim ödeme gün sayısı hesaplanır. Bu şekilde yapılacak hesaplamalarda 7,5 saatin altındaki çalışmalar 1 güne tamamlanır. Hükmü yer almaktadır.

İş Kanunu’nun 13. Maddesine göre Kısmi Süreli İş Sözleşmesi “işçinin normal haftalık çalışma süresinin, tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az belirlenmesi durumunda sözleşme kısmi süreli iş sözleşmesidir.” Hükmü yer almaktadır.

Önemli ölçüde az kavramı Çalışma Süreleri Yönetmeliği’nin, 6. maddesi ile açıklık getirilmiştir. Bu maddeye göre, işyerinde tam süreli iş sözleşmesi ile yapılan emsal çalışmanın 2/3 oranına kadar yapılan çalışmalar kısmi süreli çalışmadır.

İş Kanunu’nun 63. maddesine göre, genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok 45 saattir. Söz konusu hükümler birlikte mütalaa edildiğinde, 45 saatin üçte ikisi olan 30 saat, kısmi çalışmanın azami süresi olarak ortaya çıkar. Başka bir ifadeyle, Kısmi süreli (part time) çalışmadan söz edebilmek için haftalık çalışma süresinin dikkate alınması ve haftalık çalışma süresinin de 30 saat veya altında olması gereklidir. İşyerinde haftalık çalışma süresinin 45 saatten daha az belirlenmesi halinde, kısmi süreli çalışmanın da buna uygun olarak hesaplanması gerekmektedir

Yukarıdaki bilgiler doğrultusunda kısmi süreli çalışmakta olan bir çalışanın sigorta prim günü en fazla 20 gün üzerinden bildirilmesi gerekmektedir. Eksik gün nedenin ise 06 – Kısmi istihdam olarak bildirilmesi gerekmektedir. Aynı zamanda farklı bir devamsızlık nedenin oluşması durumunda ise 12 – Birden fazla eksik gün nedeni olarak bildirilmesi gerekmektedir.

2018 Kasım dönemine kadar işverenler tarafından APHB verilmesi esnasında 21 gün ve üzerinde prim günün bildirilmesine E-Bildirge sigorta ekranı izin veriyordu. Ancak 2018 Kasım dönemi ve sonrasındaki dönemler için eksik gün nedeni 06 – Kısmi istihdam olan çalışanların sigorta prim günlerinin 20 günden fazla bildirilmesi engellenmiştir.

Sayıştay Başkanlığı tarafından 21 gün ve üzerinde bildirim yapılan kısmi süreli çalışanların, tam süreli olarak baz alınıp sigortalılıklarının 30 güne tamamlatılması gerektiğine dair işverenlerin işlem yapmalarını istemektedir. Bu kapsamda işverenlere ilgili işlemlerin yapılması adına SGK tarafından yazı gönderilmektedir. Tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde eksik kalan gün ve kazançların EK APHB tanzim edilerek, dilekçe ekinde SGK’ya teslim edilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde ilgili işlemlere re’sen SGK tarafından yapılacaktır. (Online ortamda yapılamamaktadır)

Gelen Tebliğde yer alan kişilerin ilgili dönemdeki günlük prime esas kazançları üzerinden eksik kalan günlerinin ve prim tutarlarının Ek bildirge olarak bildirilmesi gerekmektedir

SGK tarafından EK APHB işleme alınmasına istinaden işverenlerimize prim borcu doğacaktır.

30 günlük süre zarfı içerisinde ilgili işlemlerin işverenler tarafında yapılması durumunda herhangi İPC, gecikme zammı ve faiz işletilmeyecektir. Aynı zamanda 6661 Asgari Ücret Desteğinde iptal söz konusu olmayacaktır. (Re’sen yapılması halinde bu hüküm geçerli olmayacaktır) Bu nedenle işverenlerimizin ilgili işlemleri tebliğ aldıkları tarihten itibaren 30 günlük süre zarfı içerisinde yapmalarını önem arz etmektedir.

İş Kanunun 32 Maddesi kapsamında; ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır. Bu nedenle yapılacak bu işlemler sonucunda çalışanlarınıza herhangi bir ücret ödeme yükümlülüğünüz bulunmamaktadır. Aynı zamanda Gelir Vergisi ve Damga Vergisi tahakkuku yapılmamalıdır.

Örnek: 2018 Haziran Dönemi içerisinde verilen APHB toplam prime esas kazancı 2.600 TL, prim günü 22 gün, eksik günü 8 ve nedeni 06-Kısmi İstihdam seçilen bir personel için tebliğ gelmesi durumunda, 2.600 / 22 = 118,18 * 8 =945,45

Tebliğin alındığı tarihten itibaren 30 günlük süre zarfı içerisinde 8 prim günü ve 945,45 prim kazancı tutarı üzerinden EK APHB verilmesi gerekmektedir.