Devlet tarafından belirli şartları taşıyan işsiz bireyleri istihdam eden işverenlere süresi ve tutarı değişen miktarlarda prim, vergi veya ücret destekleri sağlanmaktadır. İşverenlerin en çok arama yaptığı konulardan biri işveren teşvik sorgulama olarak göze çarpmaktadır. İşveren teşvik paketlerinden kimlerin ne oranda yararlanacağı, nasıl bir yol izleneceği gibi konulardan sorumlu ve işlem uygulayıcı kurum Sosyal Güvenlik Kurumudur.
İşveren teşviklerinin büyük bir kısmı İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanır. Bu kapsamda çeşitli konularda teşvikler vardır. SGK ve İŞKUR kurumları tarafından ayrı ayrı oluşturulan teşvik programları ile hem işletmeler nitelikli iş gücüne kavuşmakta hem de istihdam artışı sağlanmaktadır. İşveren teşviklerinin içerikleri nelerdir, İşveren teşviklerinden kimler yararlanabilir soruların cevapları için yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
SGK ve İŞKUR’a her yıl istihdam sağlanabilmesi amacıyla bir fon ayrılarak işverenlere destekler sağlanır. 2023 yılında yürürlükte olan SGK işveren teşvikleri 4447 Sayılı Kanun’un geçici 10. Maddesi olan kadın, genç ve mesleki yeterlilik belgesi olanların istihdamı teşviki, 4447 sayılı Kanunun 50. maddesinin beşinci fıkrası olan işsizlik ödeneği alanların istihdamına yönelik teşvik ve 5510 sayılı Kanunun geçici 93. maddesi olan asgari ücret desteğidir.
İŞKUR İşveren Teşvikleri
İŞKUR işveren teşvikleri programında işbaşı eğitim programı vardır. Bu program kapsamında, işe alınacak olan her işçinin maaş ve SGK ödeme sorumluluğu tamamen devlet tarafından finanse edilir. İşveren nitelikli olmayan işçilerin tüm maliyetlerini devletten aldığı için büyük bir maliyetten kurtulmuş olur. Bu program kapsamında olan işçiler, işveren tarafında işbaşından gözlemlenir ve mesleki beceri sahip olup olmadıklarına karar verir. Eğer işveren işçinin becerilerini beğenirse hiçbir mali harcama yapmadan nitelikli iş gücüne sahip olabilir.
İşveren teşvik yönetimi kapsamında işbaşı eğitim programına kabul edilecek olan işçinin 15 yaşından büyük, son 1 aydır işsiz, son 3 ay içinde ilgili şirkette çalışmamış, işverenin birinci ya da ikinci derece yakını olmaması ve emekli olmaması gibi şartlara sahip olması gerekir. İşbaşı eğitim programına dahil olan işçi günde en az 5 ve en fazla saat çalıştırılabilir. Bunun yanında haftalık en fazla 6 gün ve toplamda 45 saat çalışabilir. Resmi tatillerde çalışması ve fazladan mesai yapmasına izin yoktur.
6111 Sayılı Teşvikten Yararlanma Şartları
2023 yılında yürürlükte olan işveren teşviklerinden ilki 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun geçici 10’uncu maddesi (6111 Teşvik kanunu)dir. 2022 yılı sonunda bitmesi gereken 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun geçici 10’uncu maddesi (6111 Teşvik kanunu) Cumhurbaşkanlığı kararı ile 31 Aralık 2023 tarihine kadar uzatılmıştır.
İşveren teşvik programı kapsamındaki 6111 sayılı teşvikin açılımı kadın, genç ve mesleki yeterlilik belgesi olanların teşvikidir. Bu teşvik kapsamında işveren sosyal güvenlik primlerinin, işsizleri çalıştıran özel sektör işverenlerinin ödedikleri ücretin üst sınırına kadar olan kısmı, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanır.
6111 sayılı teşvikten yararlanmak isteyen işveren için aranan bazı şartlar vardır. Bu şartların ilki işverenin kamu değil özel sektörde olmasıdır. İkincisi işe alınacak personelin son 6 aydır işsiz olması gerekir. Son şart ise işe alınan kişinin işe alındığı tarihten önceki 6 aydaki işyeri sigortalı çalışan kişi sayısına ek olarak işe alınmış olması gereklidir. Teşvikten yararlanma süreleri;
- 18 yaş ve üzerindeki kadınları çalıştıran firmalarda 24 ile 54 ay,
- 18 – 29 yaş arası erkekleri çalıştıran firmalarda 12 ile 54 ay,
- 29 yaş ve üzerindeki erkekleri çalıştıran firmalarda 6 ile 30 ay,
- İş yerinde çalıştığı sırada ve 1 Mart 2011 tarihinden sonra mesleki yeterlilik belgesi alanlar, mesleki ve teknik eğitimi tamamlayanlar ya da işgücü yetiştirme kursunu bitiren kişileri çalıştıran firmalarda 12 aydır.
Bu şartların yanında İŞKUR’a kayıt olunması teşvik etmek amacıyla İŞKUR’a kayıtlı kişiler için süreler 6 ay eklenmesi hükmü vardır. İşveren teşvik paketlerinden yararlanabilmek için aylık prim ve hizmet belgesinin SGK’ya yasal süre içinde verilmesi ve primlerinde aynı şekilde yasa süre içinde ödenmesi gereklidir.
Asgari Ücret Desteği Teşvikleri
İşveren teşvikleri 2023 için bir diğer teşvik programı 5510 sayılı Kanunun Geçici 93. maddesi olan asgari ücret desteğidir. Bu destek için faydalanma süresi Ocak 2023 ile Haziran 2023 ayları arasıdır. Bu teşvik kapsamında işyerlerinde bildirilen sigortalılar ilişkin toplam prim gün sayısı ile 13,33 liranın çarpımıyla bulunan tutar, işverenlerin kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden düşürülür. Tutar İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanır.
İşveren teşvikleri alabilmek için işverende özel sektör işvereni olması şartı aranır. İşçilerde aranan şartlar ise, uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalılardan olmasıdır. Bu destekten yararlanmak isteyen işverenlerin herhangi bir başvuruda bulunması gerekmez. SGK otomatik hesaplama yapar.
İşsizlik Ödeneği Alanlara Yönelik Teşvik
Devlet işveren teşvikleri kapsamındaki en son SGK teşvik programı ise 4447 sayılı Kanunun 50. maddesinin beşinci fıkrasındaki işsizlik ödeneği alanlara yönelik verilen teşviklerdir. Bu destek kapsamında işsizlik ödeneği alan kişilerin işe alındığı tarihten önceki son 6 ayda, işverenin prim ve hizmet belgelerinde bildirdikleri ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınması durumunda, kişinin kalan işsizlik ödeneği süresinde asgari ücret üzerinden hesaplanan sosyal güvenlik priminin %1’lik kısmı hariç olmak üzere tamamı İşsizlik Sigorta Fonu’nda karşılanır.
İşveren teşvik primi süresi, işçinin kalan işsizlik ödeneği süresi kadardır. İşverenin aylık prim ve hizmet belgesinin SGK’ya bildirilmesi ve yasal sürede ödemelerini yapması gerekir. İşverenin nu destekten yararlanabilmesi için işçinin en son çalıştığı işyeri aynı iş yeri olmamalıdır. Rasyotek işveren teşvik danışmanlığı hizmetleriyle ilgili her türlü danışmanlık hizmeti için https://rasyotek.com.tr/sgk-tesvik-danismanligi/ sayfasını inceleyebilirsiniz.