İşten ayrılmak isteyen ya da bir çalışanını işten çıkarmak isteyen taraf, yasaların belirlediği ihbar süresine uymak zorundadır. Bu sürelere uyulmadığında ise ihbar tazminatı devreye girer. Bu yazımızda, hem işçi hem işveren açısından ihbar süresi ve ihbar tazminatına dair bilinmesi gereken tüm detayları ele aldık. 

İş sözleşmesinin sona erdirilmesi sürecinde işçi ve işveren arasında karşılıklı olarak yerine getirilmesi gereken bazı yükümlülükler vardır. Bu yükümlülüklerin başında ise ihbar süresi ve ihbar tazminatı yer alır. İhbar süresi, işçi ya da işverenin işten çıkarmadan önce diğer tarafa bildirimde bulunması gereken süreyi ifade eder. Eğer bu süreye uyulmazsa, karşı tarafın hakları korunur ve ihbar tazminatı devreye girer. Peki, ihbar süresi ve ihbar tazminatı nedir? Hangi durumlarda ihbar tazminatı ödenir? İşte tüm detayları… 

İhbar Süresi Nedir? 

İhbar süresi, iş sözleşmesinin sona erdirilmesi sürecinde, işçinin veya işverenin diğer tarafa işten çıkma veya işten çıkarma niyetini bildirme süresidir. Bu süre, İş Kanunu’nda belirli bir şekilde düzenlenmiştir ve işyerindeki çalışma süresine göre değişiklik gösterir. 

İhbar süresi, işten çıkarılan çalışanın iş bulabilmesi için yeterli zamanı sağlayarak mağduriyetini en aza indirgemeyi amaçlar. Aynı şekilde işverenin de, çalışana yeni bir iş gücü sağlaması için yeterli zamanı olur. İş sözleşmesinin feshi sırasında tarafların uyması gereken yasal sürelere ihbar süresi denir. 

İhbar Süresi Ne Kadardır? 

İş Kanunu’na göre ihbar süresi, çalışan kişinin işyerinde geçen süreye bağlı olarak değişir. Çalışan işyerinde ne kadar uzun süre çalıştıysa, işveren ona o kadar uzun bir ihbar süresi tanımak zorundadır. İşte işyerindeki süreye göre ihbar süresi: 

• 6 aydan az çalışanlar için: 2 hafta 

• 6 aydan 1.5 yıla kadar çalışanlar için: 4 hafta 

• 1.5 yıldan 3 yıla kadar çalışanlar için: 6 hafta 

• 3 yıldan fazla çalışanlar için: 8 hafta 

İşçi ve işveren, iş sözleşmesini sonlandırmadan önce bu süreyi karşı tarafa bildirmekle yükümlüdür. Aksi halde, ihbar tazminatı devreye girer. 

İhbar Tazminatı Nedir? 

İhbar tazminatı, iş sözleşmesini fesheden tarafın, karşı tarafı ihbar süresi içinde bilgilendirmemesi durumunda ödenmesi gereken bir bedeldir. İşveren ya da işçi ihbar süresine uymazsa, diğer tarafın mağduriyetini gidermek amacıyla ihbar tazminatı ödenir. 

İhbar tazminatı, işçiye veya işverene, ihbar süresi için ödenecek olan ücreti temsil eder. Bu tazminat, çalışanın son maaşına göre hesaplanır ve işçinin çalıştığı süreye göre belirlenir. İhbar süresine uymayan taraf, diğer tarafa ihbar tazminatını ödemek zorundadır. 

İhbar Tazminatı Hesaplama 

İhbar tazminatını hesaplamak için, işçinin son aldığı brüt maaş üzerinden işlem yapılır. Tazminat, işçinin çalıştığı süreye bağlı olarak belirli bir oranda hesaplanır. İşçi ihbar süresi kadar maaş alabilir, ancak işveren ihbar süresine uymadığı için tazminat öder. İşte ihbar tazminatının hesaplanma şekli: 

• İşçi ve işveren arasında belirlenen ihbar süresi kadar işçinin brüt maaşı hesaplanır. 

• İşçinin son maaşı ne kadar uzun süre çalıştığına göre belirlenen süre kadar hesaplanarak ödenecek tazminat miktarı bulunur. 

İhbar Tazminatına Kimler Hak Kazanır? 

İhbar tazminatına hak kazanabilmek için, iş sözleşmesinin karşılıklı olarak feshedilmesi gerekir. İşçi, haklı nedenle iş sözleşmesini feshettiğinde, işverenin tazminat ödeme yükümlülüğü bulunmaz. Ancak işverenin feshi geçerli bir neden olmadan yapması durumunda, işçi ihbar tazminatını talep edebilir. 

Aynı şekilde, işveren işçiyi işten çıkarırken ihbar süresine uymadığı takdirde, işçi de ihbar tazminatı talep edebilir. Bu tazminat, işçinin mağduriyetini gidermeyi hedefler. 

Hangi Durumlarda İhbar Tazminatı Ödenir? 

İhbar tazminatı, yalnızca ihbar süresi dolmadan iş sözleşmesinin feshedilmesi durumunda ödenir. Ayrıca, işçinin iş sözleşmesini haklı bir neden olmadan feshetmesi halinde işverene tazminat ödemesi yapılmaz. Aşağıdaki durumlar ihbar tazminatını gerektirir: 

• İşveren, işçiyi yazılı bildirim yapmadan işten çıkarmışsa, 

• İşçi, işveren tarafından belirlenen ihbar süresine uymadan işi terk etmişse. 

İhbar süresi ve tazminatı, işçi ve işveren arasındaki çalışma ilişkisinin sonlandırılmasında önemli bir yer tutar. İşçi, işverenin geç bildirimde bulunması veya işçiyi işten çıkarma kararını ani bir şekilde alması durumunda tazminat hakkına sahip olur. Aynı şekilde, işveren de işçi tarafından ihbar süresine uyulmadan işten ayrılma durumunda tazminat talep edebilir. Bu düzenleme, her iki tarafın da haklarını güvence altına alır. 

İhbar tazminatına dair tüm bu bilgiler, işçi ve işverenin haklarını savunmak için önemlidir. Hem işçilerin hem de işverenlerin bu tazminat haklarına dikkat etmesi gerekmektedir.