Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi, vergi kanunlarına göre verilmesi gereken muhtasar beyanname ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesinin birleştirilerek, kesilen vergilerin matrahlarıyla birlikte sigortalının sigorta primleri ve kazançları toplamı ile prim ödeme gün sayılarının bildirilmesine mahsustur.

Verilme zamanı

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi vergi kesintileri ile prim ve hizmetin ait olduğu ayı takip eden ayın 23’ü akşamı saat 23.59’a kadar elektronik ortamda gönderilmesi gerekmektedir.

Vergilendirme dönemi

İşçi çalıştıran mükellefler için muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin aylık olarak verilmesi gerekmektedir.

Elektronik ortamda beyan zorunluluğu

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 98/A maddesi ve 5510 sayılı Kanunun 86’ ncı maddesinin 13. fıkrasına dayanılarak muhtasar beyanname ile aylık prim ve hizmet belgesinin birleştirilerek alınması uygun görülmüş ve bu çerçevede; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257’ nci maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 100’üncü maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak, kesilen vergilerin matrahlarıyla birlikte, sigortalının sigorta primleri ve kazançları toplamı, meslek adları ve kodları ile prim ödeme gün sayılarının Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile elektronik ortamda beyan edilmesi zorunluluğu getirilmiştir.

Vergi kimlik numarası ile işyeri sicil numarasının eşleştirilmesi

Vergi kimlik numarası ve işyeri sicil numaralarının eşleştirilmesi zorunlu hale getirilmiştir. Mükelleflere ait muhtasar beyanname ve SGK prim ve hizmet belgelerinin bundan böyle tek bir beyannamede gönderilebilmesi için mükellefe ait olan SGK işveren sicil numarası ile vergi kimlik numaralarının elektronik ortamda eşleştirilmesi gerekmektedir.

Üç ayda bir muhtasar veren mükellefler işçi çalıştırırsa

1 seri no.lu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliğine göre personel çalıştıran işyerleri aylık olarak beyan yapmak zorundadırlar. Üç ayda bir veren ve personel çalıştıran mükelleflere, Gelir Vergisi Kanunu’nun 98, 98/A ve 99 uncu maddelerine istinaden, istihdam ettikleri personelin sigorta primleri ve kazançları toplamı ile prim ödeme gün sayılarının beyanına ilişkin olarak düzenleyecekleri Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesini aylık dönemler halinde beyan etme zorunluluğu getirilmiştir.

Üç ayda bir muhtasar veren mükellefler işçi çalıştırmazlarsa

Herhangi bir şekilde personel istihdam etmeyen mükellefler yaptıkları ödemeleri veya tahakkuk ettirdikleri kârlar ve iratlar ile bunlardan kestikleri vergileri Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile daha önceden beyan ettikleri gibi üçer aylık dönemler halinde vermeye devam edeceklerdir.

Ücret gizliliği

Kurum içi ücret ve özlük hakları gibi bilgilerin gizliliğinin sağlanmasına yönelik olarak, Beyannamelerini elektronik ortamda kendileri gönderme şartlarını taşıyan mükelleflerin/işverenlerin sadece Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesini elektronik ortamda gönderebilmeleri için düzenlenen ve “Münhasıran Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin Elektronik Ortamda Gönderilmesine İlişkin Talep Formu” nu doldurarak bağlı oldukları vergi dairesine müracaat etmeleri halinde Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamelerini elektronik ortamda gönderebilmeleri için kendilerine ayrı bir kullanıcı kodu, parola ve şifre verilecektir.

Ceza Uygulaması

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesine ilişkin fiillerin vergi kanunlarına göre vergi cezası kesilmesini gerektirmesi halinde 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca ilgili vergi dairelerince, bu fiillerin 5510 sayılı Kanuna göre idari para cezası gerektirmesi halinde 5510 sayılı Kanun uyarınca sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezi tarafından ayrı ayrı ceza kesilecektir.

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin onaylanması ve tahakkuk fişi

Beyannamenin onaylanması ile birlikte Muhtasar beyannameye ait vergi kesintilerine ilişkin tahakkuk fişi düzenlenecektir. SGK mevzuatı için ise emekliler için ayrı bir tahakkuk fişi diğer tüm sigorta kollarına tabi olanlar için ayrı bir tahakkuk fişi düzenlenecektir. Yine şirket bünyesinde (14587, 06111, 06645, 17103, 27103 vb.) sayılı teşviklerden bildirilen personel varsa bunlar için de ayrı bir tahakkuk fişi düzenlenecektir.

Beyannamede bildirilecek çalışan bilgileri

Belge Türü: Sigortalıların çalışmalarının niteliğine uygun belge türlerinden biri seçilmelidir.

Düzenlemeye Esas Kanun No: Bu alandan ilgili işyeri ve sigortalılar için, varsa uygulanabilecek sigorta primi işveren hissesi desteği seçilebilmektedir. Herhangi bir teşvikten yararlanılmıyorsa “Kanun türü yoktur.” seçilmelidir.

Yeni Ünite Kodu: 26 karakterli işyeri SGK numarasının 6. ve 7. Karakterleridir.

Eski Ünite Kodu: 26 karakterli işyeri SGK numarasının 8. ve 9. Karakterleridir.

İşyeri Sıra Numarası: 26 karakterli işyeri SGK numarasının 10-16. karakterleridir.

İl: 26 karakterli işyeri SGK numarasının 17-19. karakterleridir.

Alt İşveren Kodu: 26 karakterli işyeri SGK numarasının 24-26. Karakterleridir.

SSK Sicil No: Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sigortalıya verilen 7 haneli numaradır.

T.C. Kimlik No: T.C. Uyruklular için T.C. kimlik numarası, yabancı uyruklu sigortalılar için NVİGM’den verilen ve 9 ile başlayan 11 haneli numaradır.

Adı ve Soyadı: Çalışanın adı SGK kayıtlarına uygun olarak doldurulmalıdır. Farklı bir şekilde yazılması durumunda bildirim hatalı kabul edilir.

Prim Ödeme Günü: Sigortalıların ay içinde prim almaya hak kazandıkları gün sayıları yazılır. Ay içinde tam çalışılması halinde, ay içindeki gün sayısına bakılmaksızın, 30 gün olarak dikkate alınmalıdır. Ay içinde tam çalışılmamışsa buraya yazılan gün sayısı ile eksik gün sayısı toplamı 30 olmalıdır.

Hak Edilen Ücret: Sigortalının ay içinde çalışması karşılığında hak ettiği ücret yazılacaktır. En fazla asgari ücretin 7,5 katı (2019 yılı için 19.188,00 TL) yazılabilir.

Prim, İkramiye ve Bu Nitelikteki İstihkak: Prim, ikramiye gibi istihkaklardan ilgili ay içinde yapılan ödemelerin brüt toplamı yazılacaktır.

İşe Giriş Gün/Ay: Sigortalının ay içinde işe başlaması durumunda doldurulacaktır.

İşten Çıkış Gün/Ay: Sigortalının ay içinde işten çıkması durumunda doldurulacaktır.

İşten Çıkış Nedeni: Sigortalı işten çıkmış ise, durumuna uygun işten çıkış nedeni seçilecektir. İşten çıkılmamışsa boş bırakılmalıdır.

Eksik Gün Sayısı: Ay içinde bazı iş günlerinde çalışılmayan ve çalışılmayan bu günler için ücret alınmayan günler yazılacaktır.

Eksik Gün Nedeni: Sigortalının eksik günü varsa nedeni listeden seçilmelidir. Eksik gün yoksa boş bırakılmalıdır.

Meslek Kodu: Sigortalının tabi olduğu meslek kodu yazılacaktır.

İstirahat Süresinde Çalışmamıştır (E/H): Evet veya hayır seçilecektir.

Gelir Vergisinden Muaf: Sigortalı gelir vergisinden muaf ise “evet” seçilecektir. Bu durumda gelir vergisi matrahı ve gelir vergisi kesintisi boş bırakılacaktır.

Asgari Geçim İndirimi: Sigortalı için hesaplanacak asgari geçim indirimi tutarı bu bölüme yazılacaktır. Burada belirtilen asgari geçim indirimi toplamları vergi bildirimi bölümünde belirtilen asgari geçim indirimi ile tutarlı olmalıdır.

İlgili Döneme Ait Gelir Vergisi Matrahı: Sigortalının gelir vergisine tabi olması durumunda bu bölüme gelir vergisi matrahı yazılacaktır. Bu bölümde yer alan tutarların toplamı ile vergi bildirimi bölümünde ilgili kod altında yer alan toplam gelir vergisi matrahının tutarlı olması gerekmektedir.

Gelir Vergisi Engellilik Oranı: Sigortalı engellilik indirimine tabi ise engellilik oranı belirtilecektir.

Gelir Vergisi Kesintisi: Sigortalının gelir vergisi kesintisi tutarı yazılacaktır. Bildirilen tüm sigortalıların bu alanda yer alan toplamları ile vergi bildirimi bölümünde çalışanlardan yapılan kesintilere ilişkin beyanların toplamı tutarlı olmalıdır.

Meslek adı ve kodunun bildirilmemesi yahut yanlış bildirilmesi

Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde, sigortalıların işyerlerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve kodunu, gerçeğe aykırı bildiren her bir işyeri için aylık asgari ücreti geçmemek üzere meslek adı ve kodu gerçeğe aykırı bildirilen sigortalı başına asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanacaktır. (2019 yılı için 255,84 TL)

Sigortalı çalıştırılmaya son verilmesi

İşverenin sigortalı çalıştırmaya son vermesi halinde bu durumu 15 gün içinde SGK’ya bildirme yükümlülüğü getirilmiştir. (İşverenin muhtasar yükümlülüğü devam ediyor ise vergi kesintisini aylık veya üçer aylık dönemler halinde bildirmeye devam edecektir.)

Mali müşavirlerin sorumlulukları

5510 sayılı Kanununun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasına ekleme yapılmıştır. Yapılan düzenleme ile muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin defter ve kayıtlara ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından işverenlerle birlikte yazılı sözleşme ile yetki verilmiş serbest muhasebeci, serbest muhasebeci malî müşavir ve yeminli malî müşavirler de müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmuştur.

Maliye’de olduğu gibi 3568 sayılı yasa kapsamında yetkilendirilen meslek mensupları Sosyal Güvenlik Kurumu’na verilen bilgi ve belgelerle ilgili olarak işverenle birlikte sorumlu olacaklardır.

Vergi dairesi

Söz konusu beyannamenin verileceği yetkili vergi dairesi;

• Kanunlarımızda belirtilen ve vergi kesintisi yapma yükümlülüğü olanlar için yapmış oldukları ödemeler veya tahakkuk ettirdikleri kazanç ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri ödeme veya tahakkukun yapıldığı,

• Yine kanunlarımıza göre yaptıkları ödemelerden vergi kesintisi yapmaya mecbur olmayanlar ile vergi kesintisi yapmaya mecbur olmalarına rağmen kesintiye tabi ödemesi olmayan ve çalıştırdıkları sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerini bildirme zorunluluğu olanlardan;

Geliri basit usulde vergilendirilenler için gelir vergisi yönünden mükellefiyetinin, gerçek kişiler için ikametgâhının ve gerçek kişiler dışında kalanlar için ise kanuni merkezi veya işyerinin bulunduğu, yer vergi dairesidir.

Uygulama

01/06/2017 tarihinden itibaren Kırşehir, 01/01/2018 tarihinden itibaren Amasya, Bartın ve Çankırı illeri merkez ve ilçelerinde bulunan mükellefler/işverenler için (281 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde belirtilen bankalar hariç) başlamış olan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesinin pilot uygulaması 01/01/2020 tarihine kadar uzatıldı. Tüm Türkiye’ de bu uygulamaya yeni bir erteleme olmazsa 01/01/2020 tarihinde başlanılacaktır.

Uygulama öncesi yapılması gereken

Aylık Prim ve Hizmet Belgeleri ve Muhtasar Beyannamenin birleştirilmesi ile oluşturulan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi 01.01.2020 tarihinde (Ocak/2020 dönemine ait olup, 26 Şubat 2020 tarihine kadar yapılacak beyanlar ile) Türkiye genelinde uygulamaya geçecektir. Beyanname verilirken sorun yaşanmaması için vergi kimlik numaranız ile prim ve hizmet bilgilerini bildirebileceğiniz işyeri sicil numaralarını İnternet Vergi Dairesi’nde “Mükellef İşlemleri” modülünde “Mükellef Dosyası” altında yer alan “SGK 4/1-a İşyeri Sicil Bilgileri” bölümünden kontrol edebilirsiniz. Eksik veya hatalı olan işyeri bilgileri için bağlı olduğunuz Sosyal Güvenlik Merkezine başvurmanız gerekmektedir.