Sigortalı çalışanların uzun süren yorucu iş hayatı sonunda en büyük beklentisi emekli olabilmektir. Sigortalı çalışanlara mevzuat kapsamında sunulan borçlanma imkanıyla normal süreden biraz daha erken emekli olma hakkı verilmiştir. Erkekler için askerlik borçlanması, bayanlar için doğum borçlanmasının sunduğu avantajlar;

1. Yaşı geri çeker.
2. Prim günü kazandırır.

Ayrıca çok fazla bilinmeyen bir avantajı daha var: Vergi indirimi…

5510 sayılı Kanunun 41’inci maddesinin;

1. Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalı kadının, 3 defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra 2 yıllık süreyi geçmemek kaydıyla borçlanılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalı sayılmaması ve çocuğunun yaşaması şartlarıyla talepte bulunulan süreleri,
2. Er veya erbaş olarak silâh altında veya yedek subay okulunda geçen süreleri,

Sigortalıların kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları ve talep tarihinde aynı Kanunun 82’nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın %32’si üzerinden hesaplanacak primlerini borcun tebliği tarihinden itibaren 1 ay içinde ödemeleri şartı ile borçlandırılarak, borçlandırılan sürelerinin sigortalılıklarına sayılacağı hükmüne yer verilmiştir.

2019 yılı borçlanma tutarları aşağıdaki gibi hesaplanacaktır;

1 günlük en düşük borçlanma tutarı =            2.558,40 TL * %32 / 30 = 27,29 TL

1 günlük en yüksek borçlanma tutarı =          19.188,00 TL * %32 / 30 = 204,67 TL

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 61’inci maddesinde ücretin tarifi yapılmış olup, 63’üncü maddesinde de Ücretin gerçek safi değeri işveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler toplamından aşağıdaki indirimler yapıldıktan sonra kalan miktardır.

Ücretlilerin askerlik hizmet borçlanması nedeni ile ödedikleri bedellerin vergi matrahından düşülebilmesine ilişkin olarak 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 63/2 maddesinde ve 111 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde açıklamalar yapılmıştır.

Ücretten kesilmek suretiyle ödenen borçlanma aidat ve primlerinin miktarına ve nispetine bakılmaksızın, kesildiği aya ait gelir vergisi matrahının tespitinde gider olarak nazara alınması, bunun yanında aidat toptan ödenmişse, ödenen tutara ulaşılıncaya kadar bu miktarın ücretlerin, vergiye tâbi tutarından indirilmesi gerekmektedir.

Tavsiyemiz; borçlanma ile emekli olacaksanız çalıştığınız dönemde borçlanma yaparak vergi indiriminden faydalanmanızdır. Çünkü borçlanma yapıp çalışmıyorsanız vergi indiriminden faydalanamazsınız…

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 24.08.2011 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 63-1400 sayılı Özelgesi’ne göre;

111 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde konuyla ilgili olarak;

1- Emekli Sandığı ve Sosyal Sigorta Kurumlarına Ödenen Borçlanma Aidat ve Primleri:

Belli şartları taşıyan kimselerin sosyal güvenliklerini sağlamak amacıyla, kanunla kurulan ve tüzel kişiliği haiz Emekli Sandıkları ve Sosyal Sigorta Kurumlarına, ödenen paralara aidat ve prim denilmekte ve bunlar 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 63’üncü maddesindeki şartlarla, ücretin gerçek safi tutarının hesabında, gider olarak indirilmektedir.

Emekli Sandığı ve Sosyal Sigorta Kurumlarından, kanunla kurulmuş olanların üyelerine çeşitli kanunlarla, daha önceki dönemlerde ödenmemiş bulunan aidat veya primleri borçlanma suretiyle ödeme ve dolayısıyla emekliliğe esas alınacak hizmet sürelerini uzatabilme hakkı tanınmaktadır. Bunun için, kanunlarla belli edilen koşullar altında borçlanılan aidat ve primlerin, üyelerce ödenmesi zorunludur.

Bu ödemeler de Gelir Vergisi Kanunu’nun 63/2’nci maddesinde sayılan aidat ve primler niteliğindedir ve bunların da ücretin gerçek safi tutarının hesaplanması sırasında gider olarak indirilmesi, Gelir Vergisi Kanunu’nun lafzına ve ruhuna uygun görülmektedir.

Açıklanan nedenlerle;

A- Emeklilik aidatı ve sosyal sigorta primlerinin gider olarak indirilmesi kanunen kabul edilmiş bulunan kurumlara, kanunlarında öngörülen şekilde ücretten kesilmek suretiyle ödenen borçlanma aidat ve primlerinin miktarına ve nisbetine bakılmaksızın, kesildiği aya ait gelir vergisi matrahının tespitinde gider olarak nazara alınması;

B- Aidat toptan ödenmişse, ödenen tutara ulaşıncaya kadar bu miktarın ücretlerin vergiye tabi tutarından indirilmesi;

C- Ücretlerinin gerçek ve safi tutarlarının hesabında gider olarak indirilmek suretiyle vergi dışı bırakılmış olan aidat ve primlerini, türlü nedenlerle geri alan ve kendilerine toptan ödeme yapılanların, yeniden iştirakçi durumuna girmeleri nedeniyle ilgili kuruma peşin ya da borçlanma suretiyle iade ettikleri aidat ve primlerin tekrar gider olarak indirilmemesi gerekmektedir.” açıklamaları bulunmaktadır.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, Sosyal Sigortalar Kurumuna askerlik hizmeti süresince ödenmeyen aidat ve primlerin borçlanmak suretiyle daha sonraki bir zamanda toptan ödenmesi durumunda, ödeme belgesini işvereninize ibraz ettiğiniz aydan başlayarak, takvim yılı sınırlaması olmadan ödenen tutarın tamamının safi ücretinizin tespitinde gider olarak indirilmesi mümkün olmakla birlikte iş yeri değişikliği durumunda; borçlanma tutarının gider olarak indirilmeyen kısmının yeni iş yerindeki safi ücretinizin tespitinde dikkate alınabilmesi için eski işvereninizden alacağınız ödenen primlere ait belgenin onaylı bir sureti ile indirim konusu yapılmayan tutarı gösterir yazının yeni işvereninize vermeniz gerekmektedir.

Çankırı Defterdarlığının 09.08.2012 tarih ve B.07.4.DEF.0.18.10.00-GV-63-34 sayılı Özelgesi’ne göre;

Konu hakkında bir işveren bünyesinde işçi olarak çalışmakta iken askerlik borçlanması yaptıran bir ücretlinin daha sonra emekli olması ve çalışırken indirim konusu yapılamayan tutarın iadesinin yapılıp yapılmayacağı konusunda Gelir İdaresine sorulan bir soruya verilen özelge de;

– 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 63’üncü maddesinin (2) numaralı bendi ile kanunla kurulan emekli sandıkları ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20’nci maddesinde belirtilen sandıklara ödenen aidat ve primlerin ücretin safi değerinin tespitinde indirim konusu yapılacağının hükme bağlandığı,

– 111 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin “Emekli Sandığı ve Sosyal Sigorta Kurumlarına Ödenen Borçlanma Aidat ve Primleri” başlıklı bölümünde ise belli şartları taşıyan kimselerin sosyal güvenliklerini sağlamak amacıyla, kanunla kurulan ve tüzel kişiliği haiz Emekli Sandıkları ve Sosyal Sigorta Kurumlarına, ödenen paralara aidat ve prim denilmekte ve bunlar 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 63’üncü maddesindeki şartlarla, ücretin gerçek safi tutarının hesabında gider olarak indirilebileceği,

– Emekli Sandığı ve Sosyal Sigorta Kurumlarından, kanunla kurulmuş olanların üyelerine çeşitli kanunlarla, daha önceki dönemlerde ödenmemiş bulunan aidat veya primleri borçlanma suretiyle ödeme ve dolayısıyla emekliliğe esas alınacak hizmet sürelerini uzatabilme hakkı tanındığı; bunun için kanunlarla belli edilen koşullar altında borçlanılan aidat ve primlerin, üyelerce ödenmesinin zorunlu olduğu,

– Bu ödemelerin de Gelir Vergisi Kanunu’nun 63/2’üncü maddesinde sayılan aidat ve primler niteliğinde olduğu ve bunların da ücretin gerçek safi tutarının hesaplanması sırasında gider olarak indirilmesinin, Gelir Vergisi Kanunu’nun lafzına ve ruhuna uygun bulunduğu,

Açıklanan nedenlerle; emeklilik aidatı ve sosyal sigorta primlerinin gider olarak indirilmesi kanunen kabul edilmiş bulunan kurumlara, kanunlarında öngörülen şekilde ücretten kesilmek suretiyle ödenen borçlanma aidat ve primlerinin miktarına ve nispetine bakılmaksızın, kesildiği aya ait gelir vergisi matrahının tespitinde gider olarak nazara alınması; aidat toptan ödenmişse, ödenen tutara ulaşılıncaya kadar bu miktarın ücretlerin, vergiye tâbi tutarından indirilmesi gerektiği ve sonuç olarak ödenen askerlik borçlanmasının safi ücretin tespitinde gider olarak indirilmesinin mümkün olduğu, ancak çalışırken indirim konusu yapılamayan askerlik borçlanması tutarının emekli olduktan sonra iadesinin mümkün bulunmadığı belirtilmiştir.