5510 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin altıncı fıkrasında; “Geçici iş göremezlik ödenekleri toplu iş sözleşmesi yapılan işyerleri ile kamu idarelerinin işverenleri tarafından Kurumca belirlenen usul ve esaslara göre Kurum adına sigortalılara ödenerek, daha sonra Kurum ile mahsuplaşmak suretiyle tahsil edilebilir.” hükmü yer almaktadır.
Ayrıca, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin “Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Ödenmesi” başlıklı 40 ıncı maddesinin yedinci fıkrasında; “Kamu idarelerinde Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışan sigortalılar ile toplu iş sözleşmesi yapılan işyerlerinde çalışan sigortalılara ödenecek geçici iş göremezlik ödeneği, yapılacak protokol ile sigortalılar için Kuruma ödenecek sigorta primine mahsup edilmek üzere, işverenleri tarafından Kurum adına sigortalılara ödenebilir. İşveren tarafından sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneğinin ödenmesi hâlinde, işverenin; geçici iş göremezlik ödeneğinin sigortalıya ödendiğini gösterir ödeme belgesinin Kuruma ibrazından sonra, Kurum tarafından hesaplanarak bulunacak geçici iş göremezlik ödeneği toplamı, işverenin Kuruma olan borcuna, borcun olmaması halinde ise ilk prim borcuna mahsup edilir. İşyerinin kapanmış olması halinde ise iade edilir.” hükümleri düzenlenmiş bulunmaktadır.
Mahsuplaşma talebinde bulunan işveren ile ilgili sosyal güvenlik il müdürü matbu protokolü karşılıklı imzalar ve söz konusu protokol sisteme tanımlamak amacıyla SGK’nın ilgili daire başkanlığına gönderilir. İl müdürü tarafından yetki verilmesi halinde protokolün sosyal güvenlik merkez müdürü tarafından imzalanması da mümkündür.
Ayrıca birden fazla işyeri bulunan işverenlerin her işyeri için ayrı ayrı protokol imzalamasına gerek bulunmamaktadır. İşverenin hangi işyerlerinin bu kapsamda olacağının belirtildiği tek bir protokol yeterlidir.
İşverenlerin bu uygulamadan faydalanabilmesi için yapması gerekenler;
- İstirahatli sürelerde çalışanlara hak ettiği ücret tam olarak ödenmelidir.
- Çalışanların istirahatli olduğu sürelerde sigorta prim matrahı ve gün sayısı eksiksiz bildirilmelidir.
- Aylık prim ve hizmet belgesinde “sigortalı istirahatli sürede fiilen çalışmamıştır” işaretlenmelidir.
- Protokolde yer alan işyerlerindeki tüm personeller için uygulanmalıdır, aynı işyerinde istirahat raporu almış personeller arasında farklı uygulama yapılamaz.
İşverenin imzalanan protokolden kaynaklanan sorumluluğunu yerine getirmemesi nedeniyle Kurumun her zaman protokolü feshetme hakkı olduğu gibi, işverenin de herhangi bir neden öne sürmeden protokolü iptal etme hakkı bulunmaktadır. Bu durumda iptal işlemi işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğü/ sosyal güvenlik merkezi kısa vadeli sigortalar servisi tarafından yerine getirilecektir.
