04.09.2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım
Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair
Tebliğ, Türkiye’de Ar-Ge ve tasarım faaliyetlerini desteklemeye yönelik önemli yenilikler
getirmiştir. Yapılan değişiklikler;
Gelir vergisi stopajı teşviki,
- Destek personeli sınırları,
- Merkez dışı faaliyetler ve
- Uygulama örnekleri açısından önemli düzenlemeler içermektedir.
Gelir Vergisi Stopajı Teşvikine İlişkin Düzenlemeler
Yeni tebliğ ile
- Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin elde ettiği ücretler için gelir vergisi stopajı teşviki
kapsamı genişletilmiş, doktoralı olanlar ile desteklenecek program alanlarından birinde
en az yüksek lisans derecesine sahip olanlar için % 95’i, yüksek lisanslı olanlar ile
desteklenecek program alanlarından birinde lisans derecesine sahip olanlar için % 90’ı
ve diğerleri için % 80’i, her bir personel bazında muhtasar ve prim hizmet beyannamesi
üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilecektir. - Ancak bu teşvik, brüt asgari ücretin 40 katına kadar olan kısmı kapsamaktadır.
Dolayısıyla, bu sınırın üzerindeki ücretler için uygulanmamaktadır. - Ayrıca haftalık kırk beş saati aşan fazla mesai çalışmaları teşvik dışında bırakılmıştır.
Uygulama ile hem yüksek nitelikli personelin desteklenmesi hem de teşviklerin belirli bir mali
disiplin içerisinde sürdürülmesi hedeflenmiştir.
Merkez Dışı Faaliyetlere İlişkin Düzenlemeler
- Ar-Ge veya tasarım projelerinin zorunlu olarak merkez dışında yürütülmesi gereken
kısımlarının, ilgili bakanlığa bildirilmesi ve onay alınması kaydıyla teşvik kapsamında
değerlendirileceği hükme bağlanmıştır. - Ayrıca, doktora mezunu Ar-Ge personelinin üniversitelerde ders vermesi veya
teknoparklardaki girişimcilere mentorluk yapması gibi faaliyetler de sınırlı sürelerle
teşvikten yararlanabilecektir.
Bu durum, üniversite-sanayi iş birliğini güçlendirmeyi ve bilgi transferini desteklemeyi
amaçlamaktadır.
Destek Personeline İlişkin Sınırlamalar İle İlgili Düzenlemeler
- Destek personelinin tam zaman eşdeğeri sayısının toplam Ar-Ge veya tasarım personeli
sayısının %10’nunu aşamayacağı belirlenmiştir. - Ayrıca asgari personel sayılarının üçer aylık ortalamalara göre hesaplanacağı belirtilmiş,
Cumhurbaşkanına da bu sayıların sektörler bazında artırılıp azaltılması konusunda yetki
verilmiştir.
Böylece uygulamada daha esnek ve sektör odaklı bir yaklaşım benimsenmiştir.
Uygulama Örnekleri
Tebliğ, uygulamada karşılaşılan belirsizlikleri gidermek amacıyla çeşitli örnek hesaplamalara
da yer vermiştir.
- Özellikle brüt ücretin asgari ücretin 40 katını aşması halinde nasıl teşvik uygulanacağı,
fazla mesai ödemelerinin teşvik dışında tutulacağı ve hangi şartlarda merkez dışı
faaliyetlerin destekleneceği örnekler üzerinden açıklanmıştır. - Şartların ihlali halinde doğacak vergi ziyaının nasıl değerlendirileceği ve sağlanan
desteklerin hangi usullerle geri alınacağı da açıkça ortaya konulmuştur.
5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun
Genel Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, uygulama örneklerinin görülebilmesi
bakımından bilgilendirme notumuzun aşağıda yer almaktadır.