İş Hukukunda çalışma koşullarında işçi aleyhine esaslı değişiklik yapılması halinde işçinin onayının alınması gerekmektedir. Yargıtayın yerleşik kararlarına göre, servis güzergahının değiştirilmesi işçi aleyhine esaslı bir değişikliktir ve işçinin yazılı onayı alınmalıdır. Yargıtayın yakın tarihli bir kararında servis güzergahı değiştirilen işçilerin işe gitmemesi ve istifa etmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanacağı hüküm altına alınmıştır.

Olay;

Yargıtay kararına konu olayda işveren, daha önce kendi köylerinden aldığı işçilerin servis güzergahını değiştirmiş ve işçilerin bulundukları köyden değil 2-3 km ötedeki başka bir köyden servise binmeleri gerektiğini bildirmiştir. İşçiler de bu duruma rıza göstermediklerini ve 2-3 km uzaklıktaki bir yere giderek servise binemeyeceklerini ifade etmişlerdir. Bunun üzerine işveren, işe gelmeyen işçiler için devamsızlık tutanağı tutarak tazminatsız olarak onları işten çıkarmıştır.

Yerel Mahkeme Kararı

Konunun mahkemeye taşınması sonrasında, yerel mahkeme işçileri haklı bulup hem ihbar hem kıdem tazminatı ödenmesi gerektiğine hükmederken, Bölge Adliye Mahkemeleri arasında ihbar tazminatı ödenmesi konusunda uyuşmazlık oluşunca konu Yargıtaya taşınmıştır.

Yargıtay Kararı

Yargıtay, konuyla ilgili kararında işverenin işçiler için bulundukları yere kadar gelen servisin güzergahının değiştirilmesini işçi aleyhine esaslı değişiklik olarak kabul etmiş ve feshin kim tarafından gerçekleştirildiğine karar verilmesi gerektiğine işaret etmiştir. Bahse konu olayda işçilerin servis güzergahının değiştirilmesi sonrası işe gitmeyerek eylemli fesihte bulunduklarına karar verilmiştir. Bunun sonucu olarak da işçilerin yalnızca kıdem tazminatına hak kazanacakları ihbar tazminatına hak kazanamayacakları hüküm altına alınmıştır.

Kararın Anlamı

Yargıtay kararı işçiler için servis güzergahındaki değişiklikler nedeniyle iş sözleşmesinin feshinde kıdem tazminatına hak kazanılacağı anlamına gelmektedir. Somut olay bazında değerlendirme yapılması gerekmekle birlikte işçinin evinin önünden servisle alındığı bir durumda servis güzergahının değiştirilerek işçilerin toplu olarak bir noktadan alınmaları şeklinde bir değişiklik (ev ile toplu nokta arasındaki uzaklık fark yaratacaktır) işçi aleyhine çalışma koşullarında esaslı değişiklik anlamına gelecektir ve işçinin kıdem tazminatı hakkı doğacaktır.

Diğer yandan, bu şekilde bir değişiklik nedeniyle işten ayrılan bir işçi kıdem tazminatına hak kazanacak olsa da işçi sözleşmeyi fesheden taraf kendisi olduğu için ihbar tazminatına hak kazanamayacaktır. Böyle bir durumda işçinin iş sözleşmesini servis güzergahının değişmesi nedeniyle feshettiğini ispatlaması da gerekmektedir. Bu nedenle, bu yöndeki değişikliğe dair bildirim ve tanık beyanları işçi açısından bu konuda delil oluşturacak şekilde toplanmalıdır.

Fesih Tek Seçenek Değildir

İşçilerin servis güzergahının değiştirilmesi halinde tek seçenekleri iş sözleşmesini feshetmek değildir. İşçi işverene bu durumu bildirip güzergahın değiştirilmesini ve işine devam etmek istediğini bildirebilir. İşverenin güzergahı değiştirmemesi halinde, şikâyet mekanizmasını işleterek servis noktasına ulaşmak için harcadığı paralar dolayısıyla ücretin eksik ödendiği iddiasında bulunarak işvereni güzergahı değiştirmeye zorlayabilir.